Jadran zatrovan tonama municije, eksloziva, torpeda

Jadransko more zatrovano je tonama raznog municije, mina, granata, neeksplodiranih torpeda, od kojih se neka na morskom dnu nalaze još od Prvog svetskog rata.

"Nakon Drugog svetskog rata, bacanje viškova municije u more bila je uobičajena praksa, a posebno su zabrinjavajuća vojna sredstva koja su u more bačena u nedavnim ratnim zbivanjima - bilo da je reč o vojnim sredstvima JNA ili neiskorišćenim sredstvima koja su u more bacali avioni NATO saveza na povratku u Italiju s misija iznad Balkana", navodi se u studiji izrađenoj u sklopu projekta UNCOSS (izrade ronilice opremljene za detekciju eksploziva).

Projekat je dobrim delom finansirao EU, a vodio ga je Institut" Ruđer Bošković ".

Do podataka o tome koja su najugroženija područja Jadrana nije lako doći, budući da su svi ti podaci kao označeni vojna tajna.

No, iz jedne prezentacije koja analizira različita sredstva kojima se mogu detektovati eksplozivna sredstva na morskom dnu, a autor je Mauro Barešić sa zagrebačkog Fakulteta elektrotehnike i računarstva, pet je takvih zona na Jadranu (oko Briona su dvije) u kojima je zabranjeno sidrenje i ribarenje, i to upravo zbog odloženih eksploziva.

To su, međutim, područja za koja se zna da su zatrovana vojnim otpadom, no zapravo se ne zna koliko toga još ima i gde.

Područja na kojima ima eksplozivnih sredstava trebalo bi mapirati i ucrtati u pomorske karte, napominje se u spomenutom seminaru, no u tom pogledu do sada nije preduzeto apsolutno ništa. Štaviše, i poznati su podaci proglašeni vojnom tajnom.

Najdrastičniji primeri mogu se naći u Italiji: procenjuje se da su nakon Drugog svetskog rata u moru kod naših suseda završile hiljade tona municije, između ostalog i ono punjeno iperitom.

Od tada su naučnici i lekari sa Univerziteta u Bariju detektovali više od 230 slučajeva trovanja iperitom kod lokalnih ribara. S modernijim oružjem stvar je još gora jer često u svom sastavu imaju i radioaktivne supstance.

Izvor: Slobodna Dalmacija