Vlasnici privatnih šuma na mukama, lopovima teško stati ukraj, u sječu idu naoružani
Budući da je počela aktivnija priprema ogreva za zimu, vlasnici privatnih šuma strahuju da će njihova drva biti na meti kradljivaca, pa češće obilaze svoja imanja.
Na oprezu je i Prijedorčanin čija je šuma u jednom okolnom selu bila na meti kradljivaca prije par godina.
– Čula se motorka iz šume i otišao sam da vidim šta se dešava. Zatekao sam komšije kako mi kradu šumu. Tražio sam da mi plate štetu i oni su to uradili, pa ih nisam prijavio policiji – priča on.
Nerijetko su ukradena najstarija i najbolja zdrava stabla iz privatnih šuma. Kradljivci su ponekad naoružani i upućuju prijetnje vlasnicima koji ih zateknu, te susreti s njima mogu biti rizični.
Od kradljivaca nisu pošteđeni ni nacionalni parkovi. Direktor Nacionalnog parka “Kozara”, Dragan Romčević, kaže da se sa područja ovog parka godišnje ukrade oko 10 kubika drva.
– To nije velika krađa, jer imamo organizovanu službu, ali i oko šuma Nacionalnog parka su šume Šumskog gazdinstva, koje su bliže naselju – kaže Romčević.
Dodaje da “Kozaru” čuva i videonadzor na glavnom ulazu i u centru.
– Takođe, odštetni cjenovnik za krađu u Srpskim šumama je dva i po puta u odnosu na vrijednost drveta dok je u nacionalnom parku četiri puta veći, tako da se ne isplati da za istu stvar budu uhvaćeni kod nas – smatra Romčević.
Iz Javnog preduzeća “Šume Republike Srpske” kažu da je prošle godine bespravno posječeno 15.583 metara kubnih drva, čija je vrijednost 2.153.313 KM.
Od toga je najviše, odnosno 25 odsto, ukradeno u Šumskom gazdinstvu “Jahorina” Pale, zatim u Šumskim gazdinstvima “Prijedor” 18 odsto, “Doboj” 12 odsto i “Romanija” Sokolac 8 odsto.
– Podneseno je ukupno 2.099 prijava za šumske štete, od čega su 502 krivične i 1.597 prekršajnih prijava. Od ukupno evidentiranih šteta 78 odsto je pokriveno prijavama – navode iz ovog preduzeća.
Ističu da je veoma mali broj riješenih prijava, tako da je mali i procenat naplate šteta. Tako je u 2017. godini naplaćeno tek 2,3 odsto od šteta koje su prijavljene.
– Prema informacijama iz organizacionih jedinica, radnici koji direktno rade na poslovima zaštite šuma suočavaju se sa dobro organizovanim i uvezanima grupama koje bespravne sijeku tako da nisu u mogućnosti da sami riješe probleme. Radnici gazdinstava susreću se s ozbiljnim prijetnjama usmjerenim na ličnu bezbjednost radnika i imovinu – kažu iz “Šuma Republike Srpske”.
Dodaju da se šuma krade najčešće u kasnim noćnim satima, pa su službe primorane da organizuju noćna dežurstva.
Navode da, i pored svih napora, krađa šume uzima maha zbog čega su pojačali saradnju s policijom, tužilaštvom i sudovima.
– Jedna od mjera kojoj pribjegava sve više organizacionih dijelova jeste i postavljanje video-nadzora na kritičnim područjima i rampi na šumskim kamionskim putevima. Oštrijim i bržim kažnjavanjem počinilaca bespravnih sječa ovaj problem bi se značajno smanjio – zaključuju iz “Šuma Republike Srpske”.
Iz Inspektorata RS kažu da je republička šumarska inspekcija u 2018. godini u 264 slučaja oduzela šumske drvne sortimenate u ukupnoj količini od 2.119 kubnih metara, čija se vrijednost procjenjuje na 182.838 KM.
Portparolka Inspektorata, Dušanka Makivić, kaže da je u prvom polugodištu ove godine inspekcija imala 90 slučajeva oduzimanja drva količine 678,70 metara kubnih, čija je vrijednost 65.700 KM.
– U posljednje tri godine zapažen je povećan obim sječe u privatnim šumama, što je posljedica ekonomske krize. Vlasnici posežu za sječom i prodajom šumskih drvnih sortimenata. Ovdje značajan problem predstavljaju neriješeni imovinski odnosi, kao i neusklađenost katastarskih i gruntovnih podataka – kaže Makivićeva.
Dodaje da u slučajevima privatnih šuma sve češće sudovi vraćaju prijave upućene od strane JP „Šume Republike Srpske“ uz obrazloženje da nisu oštećeni.
– Zakonom je jasno definisano da privatni vlasnici čuvaju svoje šume, ali nije definisano ko čuva privatne šume od samovolje vlasnika – zaključuje ona.
Nevažeće šumsko-privredne osnove
Iz Inspektorata RS kažu da su za veliki broj šuma, pogotovo onih u privatnom vlasništvu, istekle šumsko-privredne osnove te da je još nema nijedan Nacionalni park. Ovim osnovama utvrđuje se stanje šuma i desetogodišnji plan sječe.
– U proteklom periodu u kontrolama nekih šumskih gazdinstava je konstatovano prekoračenje etata. U nekim šumsko-privrednim područjima nije došlo do prekoračenja sječive mase, ali je narušena godišnja dinamika sječe zbog čega će biti problem do kraja uređajnog perioda ispoštovati obavezujuće odredbe šumsko-privrednih osnova – kažu u Inspektoratu.
Foto: Bojana Majstorović/RAS Srbija
Izvor: srpskainfo.com
